Phẫu thuật thay khớp vai là một quy trình phức tạp nhằm thay thế khớp vai bị tổn thương hoặc suy giảm chức năng. Thông qua việc gắn khớp nhân tạo, quy trình này nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống và khả năng di chuyển của bệnh nhân. Tuy nhiên, những biến chứng như nhiễm trùng và thất bại của khớp nhân tạo có thể xảy ra. Cùng phòng khám Thành Đô tìm hiểu thêm về phẫu thuật thay khớp vai nhé.
Tổng quan phẫu thuật thay khớp vai là gì?
Phẫu thuật thay khớp vai, còn được gọi là phẫu thuật thay khớp cánh tay, là một quy trình phẫu thuật được thực hiện để thay thế khớp vai bị tổn thương hoặc suy giảm chức năng. Khớp vai là một trong những khớp quan trọng nhất trong cơ thể, cho phép chúng ta di chuyển cánh tay theo nhiều hướng khác nhau.
Quy trình thay khớp vai thường được thực hiện khi các phương pháp điều trị bằng thuốc và vật lý trị liệu không còn hiệu quả đối với các vấn đề như thoái hóa khớp, viêm khớp cấp tính hoặc mãn tính, hoặc chấn thương nặng gây tổn thương về khớp vai.
Trong quy trình này, bác sĩ sẽ loại bỏ các mô cứng và tổn thương trong khớp vai và thay thế chúng bằng các bộ phận nhân tạo, gọi là khớp giả. Khớp giả này có thể được làm từ các vật liệu như kim loại, nhựa hoặc cả hai kết hợp. Sau phẫu thuật, bệnh nhân thường cần thực hiện vật lý trị liệu để phục hồi chức năng và sức mạnh của cánh tay.
Phẫu thuật thay khớp vai thường mang lại nhiều lợi ích như giảm đau, cải thiện khả năng di chuyển và chất lượng cuộc sống cho những người mắc các vấn đề liên quan đến khớp vai. Tuy nhiên, như mọi quy trình phẫu thuật, nó cũng có những nguy cơ và hậu quả tiềm ẩn, và đòi hỏi thời gian phục hồi sau phẫu thuật.
Nguyên nhân dẫn tới phải phẫu thuật thay khớp vai
- Thoái hóa khớp: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến phẫu thuật thay khớp vai. Khi tuổi tác tăng lên, mô dẻo của khớp vai có thể bị giảm đi và mất chất lượng, dẫn đến sự thoái hóa của khớp và gây ra đau và hạn chế chức năng.
- Chấn thương: Các chấn thương như gãy xương, bong gân, hoặc tổn thương nặng khác có thể làm hỏng các cấu trúc bên trong khớp vai, dẫn đến việc cần phải thay thế khớp.
- Viêm khớp cấp tính hoặc mãn tính: Các loại viêm khớp như viêm khớp dạng thấp hoặc viêm khớp dạng thấp có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho khớp vai, khiến cho việc thay khớp trở nên cần thiết.
- Bệnh gây tổn thương khớp: Các bệnh như viêm khớp dạng thấp, viêm khớp dạng thấp, hoặc bệnh viêm khớp gây tổn thương cho các cấu trúc khớp, dẫn đến sự hủy hoại và suy giảm chức năng.
- Tổn thương do sử dụng quá mức: Một số hoạt động hoặc nghề nghiệp có thể gây ra căng thẳng hoặc tổn thương dần dần cho khớp vai, dẫn đến cần phải thay thế khớp trong các trường hợp nghiêm trọng.
Các bước chuẩn đoán bệnh tình trước khi phẫu thuật
- Lịch sử bệnh: Bác sĩ sẽ thăm dò lịch sử bệnh của bệnh nhân để hiểu về triệu chứng, thời gian xuất hiện và mức độ nghiêm trọng của vấn đề khớp vai. Điều này có thể bao gồm cả bản chất và cường độ của đau, sự hạn chế chức năng và các yếu tố gây ra hoặc làm tăng nguy cơ của vấn đề.
- Kiểm tra cơ thể: Bác sĩ sẽ tiến hành một kiểm tra vật lý để đánh giá sự linh hoạt của khớp vai, cường độ của đau và sự hạn chế chức năng. Họ cũng có thể kiểm tra các dấu hiệu của viêm hoặc tổn thương.
- Xét nghiệm hình ảnh: Các phương pháp hình ảnh như chụp X-quang, cộng hưởng từ hạt nhân (MRI), hoặc siêu âm có thể được sử dụng để đánh giá mức độ tổn thương của khớp và các cấu trúc xung quanh.
- Xét nghiệm máu: Một số xét nghiệm máu có thể được yêu cầu để đánh giá mức độ viêm và xác định các yếu tố rủi ro khác như bệnh tiểu đường hoặc bệnh tim mạch.
- Đánh giá chức năng: Bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện các bài kiểm tra chức năng cụ thể để đánh giá khả năng di chuyển, sức mạnh và độ linh hoạt của khớp vai.
Các loại khớp vai nhân tạo có thể thay thế
- Khớp vai nhân tạo tiêu chuẩn: Đây là loại khớp nhân tạo thông dụng nhất được sử dụng trong phẫu thuật thay khớp vai. Chúng bao gồm một bộ phận giả bằng kim loại cho cầu vai và một bộ phận giả bằng nhựa hoặc kim loại cho ổ vai.
- Khớp vai nhân tạo đa dạng hóa: Có các loại khớp nhân tạo được thiết kế để cung cấp sự đa dạng hóa trong phương pháp thay thế khớp vai, như khớp vai có thể điều chỉnh góc hoặc khớp vai dành cho người năng động.
- Khớp vai đồng tử giả mô phỏng: Một số loại khớp nhân tạo được thiết kế để mô phỏng cấu trúc tự nhiên của khớp vai, cung cấp sự linh hoạt và độ tự nhiên trong chuyển động.
- Khớp vai đồng tử không giả mô phỏng: Có các loại khớp nhân tạo không mô phỏng cấu trúc tự nhiên của khớp vai mà thay vào đó tạo ra một góc cố định giữa cầu vai và ổ vai.
- Khớp vai sử dụng vật liệu đặc biệt: Có các loại khớp nhân tạo được làm từ vật liệu đặc biệt như ceramic hoặc polyethylene, được thiết kế để giảm ma sát và mài mòn, kéo dài tuổi thọ của khớp nhân tạo.
Quy trình phẫu thuật thay khớp vai
Chuẩn bị trước phẫu thuật
- Bệnh nhân sẽ được hướng dẫn về các biện pháp chuẩn bị trước phẫu thuật như kiểm soát đường huyết nếu có bệnh tiểu đường, ngưng sử dụng thuốc gây đông máu, và tăng cường vận động trước phẫu thuật.
- Kiểm tra y tế tổng quát và các xét nghiệm trước phẫu thuật sẽ được tiến hành để đảm bảo sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.
Phẫu thuật
- Bệnh nhân được cho thuốc gây mê và được đặt trong tư thế phẫu thuật.
- Bác sĩ tiến hành một cắt nhỏ vào khu vực vai để tiếp cận khớp vai.
- Các cấu trúc tổn thương và mô bị tổn thương được loại bỏ.
- Khớp vai nhân tạo được gắn vào cầu và ổ vai sử dụng các phương pháp và kỹ thuật phẫu thuật đặc biệt.
- Sau khi khớp nhân tạo được đặt vào vị trí, các mô và cấu trúc xung quanh được kiểm tra để đảm bảo tính chính xác và ổn định của khớp nhân tạo.
Kết thúc phẫu thuật
- Vết cắt được đóng lại và băng dính hoặc băng bó có thể được áp dụng lên vùng phẫu thuật.
- Bệnh nhân được chuyển đến khu vực phục hồi sau mê để quản lý đau và theo dõi chức năng cũng như các vấn đề khác sau phẫu thuật.
Hồi phục và vật lý trị liệu
- Bệnh nhân sẽ được hướng dẫn về các bài tập vật lý trị liệu để củng cố sức mạnh và khôi phục chức năng của khớp vai.
- Theo dõi sự tiến triển của bệnh nhân và điều chỉnh kế hoạch phục hồi khi cần thiết.
Theo dõi sau phẫu thuật
- Bệnh nhân sẽ cần tham gia các cuộc kiểm tra định kỳ để theo dõi sự hồi phục và đảm bảo rằng không có vấn đề nào xảy ra sau phẫu thuật.
Những biến chứng có thể xảy ra khi thay khớp vai
- Nhiễm trùng: Nhiễm trùng là một trong những biến chứng phổ biến nhất của bất kỳ phẫu thuật nào. Đây có thể là nhiễm trùng của vết cắt hoặc nhiễm trùng của khớp nhân tạo sau phẫu thuật.
- Phản ứng dị ứng hoặc vấn đề về vật liệu: Một số bệnh nhân có thể phản ứng dị ứng với các vật liệu sử dụng trong khớp nhân tạo hoặc vật liệu được sử dụng trong khi đang phẫu thuật.
- Thất bại của khớp nhân tạo: Đôi khi, khớp nhân tạo có thể gặp vấn đề như lỏng lẻo, mòn hoặc lệch khớp, dẫn đến đau và giảm chức năng.
- Tắc nghẽn cơ hoặc dây chằng: Trong quá trình phẫu thuật, có thể xảy ra tắc nghẽn hoặc thương tổn đến các cơ hoặc dây chằng xung quanh khớp vai, dẫn đến giảm khả năng di chuyển và đau.
- Khiếm khuyết chức năng: Mặc dù phẫu thuật thay khớp vai thường cải thiện chức năng và giảm đau, nhưng có một số trường hợp không đạt được kết quả mong muốn hoặc gặp phải hạn chế chức năng.
- Khiếm khuyết cơ hội đời: Trong một số trường hợp, có thể có những vấn đề không mong muốn sau phẫu thuật như thất bại của khớp nhân tạo hoặc nhiễm trùng, khiến cho bệnh nhân phải tiến hành phẫu thuật sửa chữa hoặc thay thế lại khớp nhân tạo.
Có thể bạn Quan Tâm:
- Phẫu thuật tháo khớp cổ tay, phương pháp, các yếu tố ảnh hưởng
- Phẫu thuật thay khớp ngón tay và biện pháp phòng ngừa
- Phẫu thuật thay khớp gối và những dấu hiệu nhận biết
- Phẫu thuật thay khớp háng và những điều cần biết
