Vật lí trị liệu sau thay khớp gối là phần không thể thiếu trong quá trình phục hồi sau phẫu thuật thay khớp gối. Cùng nhìn vào các phương pháp và lợi ích của vật lí trị liệu trong việc cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Cùng phòng khám Thành Đô chúng tôi tìm hiểu nhé.
Phẫu thuật thay khớp gối là gì?
Phẫu thuật thay khớp gối, còn được gọi là phẫu thuật thay khớp gối hoặc phẫu thuật gối thay thế, là một quy trình y tế mà trong đó khớp gối bị tổn thương hoặc bệnh nhân mắc các vấn đề liên quan đến khớp gối được thay thế bằng một khớp giả bằng thép, nhựa hoặc các vật liệu khác.
Phẫu thuật thay khớp gối thường được thực hiện để giảm đau và cải thiện chức năng của khớp gối khi các phương pháp điều trị không phẫu thuật không hiệu quả. Đối tượng thích hợp cho phẫu thuật này thường là những người mắc các bệnh như thoái hóa khớp gối nặng, viêm khớp gối mạn tính hoặc chấn thương nặng gây hỏng khớp gối.
Cách đi lại của người phẫu thuật thay khớp gối
Sau phẫu thuật thay khớp gối, việc đi lại sẽ có một quá trình phục hồi dần dần. Dưới đây là một số giai đoạn và chỉ dẫn phổ biến:
- Ngày đầu sau phẫu thuật: Trong vài giờ đầu sau phẫu thuật, bệnh nhân thường được khuyến khích vận động nhẹ nhàng, đặc biệt là việc uốn dọc khớp gối và co giãn cơ bắp chung quanh.
- Hai ngày đầu tiên: Bệnh nhân thường sử dụng dụng cụ hỗ trợ như gối đặt hoặc gạt chân để giữ cho khớp gối trong tư thế nâng cao và hạn chế động tác quay gối. Điều này giúp giảm nguy cơ viêm nhiễm và cải thiện thoải mái.
- Ngày thứ ba đến ngày thứ bảy: Bệnh nhân sẽ tiếp tục tập trung vào vận động nhẹ nhàng và tăng dần hoạt động. Họ có thể bắt đầu đi lại với sự hỗ trợ của gậy hoặc máy đi lại.
- Tuần đầu tiên đến 3 tuần sau phẫu thuật: Trong thời gian này, bệnh nhân sẽ tăng dần hoạt động và đi lại mà không cần hỗ trợ. Tuy nhiên, họ vẫn cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ về việc tập thể dục và vận động.
- Sau 3 tuần: Bệnh nhân thường có thể bắt đầu tham gia vào các hoạt động tập thể dục nhẹ nhàng như bơi lội hoặc đi xe đạp. Tùy thuộc vào quá trình phục hồi cụ thể của mỗi người, thời gian để hoàn toàn phục hồi có thể dao động từ vài tuần đến vài tháng.
Những tư thế hằng ngày cần chú ý
Sau phẫu thuật thay khớp gối, việc giữ cho khớp gối trong các tư thế thoải mái và an toàn là rất quan trọng để đảm bảo quá trình phục hồi diễn ra một cách suôn sẻ. Dưới đây là một số tư thế hằng ngày mà người phẫu thuật thay khớp gối cần chú ý:
- Tư thế nằm: Khi nằm, hãy đặt một gối dưới đầu và một gối dưới đầu gối của chân bị phẫu thuật để giữ cho khớp gối trong tư thế nâng cao và hạn chế động tác quay gối.
- Tư thế ngồi: Khi ngồi, hãy chọn ghế có tựa lưng và đặt gối dưới đùi để giữ cho đầu gối ở mức cao hơn mặt đất. Tránh ngồi quá lâu một lần và thường xuyên thay đổi tư thế.
- Tư thế đứng: Khi đứng, hãy giữ đầu gối một chút hơi cong, không khóa chặt khớp gối. Hãy cân nhắc sử dụng gậy hoặc dụng cụ hỗ trợ để giảm áp lực lên khớp gối.
- Tư thế đi bộ: Khi đi bộ, hãy đi bước đi nhẹ nhàng và cẩn thận, đặc biệt là khi bắt đầu tập đi lại sau phẫu thuật. Sử dụng dụng cụ hỗ trợ nếu cần thiết và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.
- Tư thế leo cầu thang: Khi leo cầu thang, luôn sử dụng bậc thang hoặc bậc thang cầu thang để hỗ trợ, tránh sử dụng bậc thang thông thường mà không có bậc thang.
Các bài tập vật lí trị liệu sau phẫu thuật thay khớp gối
Bài tập vật lí trị liệu sau phẫu thuật thay khớp gối rất quan trọng để giúp phục hồi chức năng và sức mạnh của khớp gối, cũng như giảm đau và cải thiện sự linh hoạt. Dưới đây là một số bài tập phổ biến mà người phẫu thuật thay khớp gối có thể thực hiện:
- Căng giã cơ bắp (Stretching exercises): Căng giã cơ đùi trước tập cách bằng đứng reo lên một chân, nắm chặt mắt cá chân bằng tay sau lưng và nhẹ nhàng kéo chân về phía mông. Căng giã cơ bắp đùi sau đầu tiên đứng, đặt một chân lên bàn hoặc ghế và uốn dòng chân sau, cố gắng đưa mông về phía sau để cảm nhận căng giã ở cơ đùi sau.
- Tập cường độ (Strength exercises): Tập cường độ cho cơ quad đầu tiên đứng, nâng chân lên cao với một số lượng nhất định, sau đó hạ chân dần. Tập cường độ cho cơ hamstring có thể nằm sấp, uốn dòng chân lại và duỗi chân lên cao, sau đó hạ chân dần.
- Tập linh hoạt (Flexibility exercises): Nằm hoặc ngồi, uốn dòng chân lên và vòng tròn nó theo hình tròn lớn và nhỏ.
- Tập đi bộ (Walking exercises): Đi bộ trên mặt phẳng bắt đầu từ những bước đi ngắn và chậm rãi, sau đó tăng dần cường độ và thời gian đi bộ. Đi bộ trên bề mặt không đồng đều. Sau khi ổn định, bạn có thể thử đi bộ trên bề mặt không đồng đều như cỏ hoặc cát để tăng cường sự ổn định.
Vật lí trị liệu sau thay khớp gối có những lợi ích nào?
Phục hồi chức năng và sức mạnh: Bài tập vật lí trị liệu giúp cải thiện sức mạnh và sự linh hoạt của khớp gối, từ đó giúp phục hồi chức năng và khả năng di chuyển của khớp sau phẫu thuật.
- Giảm đau: Các bài tập linh hoạt, cường độ và kéo căng giã cơ bắp có thể giúp giảm đau và cải thiện sự thoải mái cho người phẫu thuật.
- Tăng cường cân bằng và ổn định: Bài tập cân bằng và ổn định giúp tăng cường cơ bắp xung quanh khớp gối, từ đó giúp cải thiện cân bằng và ổn định của khớp.
- Phòng ngừa tái phát bệnh: Bằng cách cải thiện sức mạnh, linh hoạt và ổn định của khớp gối, vật lí trị liệu cũng có thể giúp giảm nguy cơ tái phát bệnh hoặc tái phát chấn thương.
- Tăng cường tinh thần: Việc tham gia vào chương trình vật lí trị liệu có thể tạo ra cảm giác tự tin và sự tự chủ trong quá trình phục hồi, từ đó tăng cường tinh thần và chất lượng cuộc sống.
Nhớ rằng kết quả có thể khác nhau tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của mỗi người và mức độ cam kết vào quá trình phục hồi. Việc tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của bác sĩ và nhân viên vật lí trị liệu là rất quan trọng để đạt được những lợi ích tốt nhất từ vật lí trị liệu sau phẫu thuật thay khớp gối.
Có thể bạn quan tâm
- Chăm sóc sau phẫu thuật khớp gối – Dinh dưỡng, vận động
- Phẫu thuật thay khớp gối và những dấu hiệu nhận biết
- Đau khớp gối ở người trẻ có gây nguy hiểm không
- Khớp gối bị đau khi ngồi và những nguyên nhân có thể gây ra
