Gãy cổ xương đùi là một tình trạng gãy xương xảy ra giữa chỏm và khối mấu chuyển xương đùi, đặc biệt phức tạp về mặt giải phẫu và chức năng. Điều này làm cho gãy cổ xương đùi trở thành một trường hợp gãy xương tiên lượng nặng, khó điều trị và dễ để lại di chứng. Cùng phòng khám Thành Đô tìm hiểu vấn đề trên nhé.
Gãy cổ xương đùi là gì?
Theo giải phẫu, cổ xương đùi là phần nối tiếp giữa chỏm xương đùi và thân xương đùi. Cấu trúc giải phẫu của cổ xương đùi rất đặc biệt, gồm các hệ thống bè quạt ở vùng cổ chỏm xương đùi và hệ cung nhọn ở
Gãy cổ xương đùi (femoral neck fracture) là tình trạng gãy xương ở vị trí giữa chỏm và khối mấu chuyển xương đùi. Với các đặc điểm phức tạp về giải phẫu và chức năng, gãy cổ xương đùi là một trong những trường hợp gãy xương tiên lượng nặng, khó điều trị và để lại nhiều di chứng.
Các nguyên nhân có thể dẫn tới gãy cổ xương đùi
Nguyên nhân
Ở người cao tuổi, một chấn thương nhẹ cũng có thể gây gãy do chất lượng xương kém. Đối với người trẻ, nguyên nhân chủ yếu là các tai nạn với sang chấn mạnh như tai nạn giao thông, lao động, sinh hoạt. Một số nguyên nhân khác như u xương, ung thư di căn xương, dù ít gặp hơn, cũng có thể gây gãy cổ xương đùi.
Yếu tố nguy cơ
- Tuổi tác: Nguy cơ gãy xương tăng theo độ tuổi do chất lượng xương giảm, làm cho chỉ một tác động nhẹ cũng có thể gây gãy.
- Giới tính: Tỷ lệ gãy xương cao hơn ở nữ giới do quá trình giảm chất lượng xương nhanh hơn nam giới, đặc biệt sau giai đoạn mãn kinh do giảm hormone estrogen.
- Bệnh mạn tính: Các bệnh mạn tính như loãng xương làm tăng nguy cơ gãy cổ xương đùi do ảnh hưởng đến độ chắc của xương.
- Dinh dưỡng: Chế độ ăn uống thiếu hụt canxi và vitamin D, cùng các thành phần cơ bản cho quá trình tạo xương, làm tăng nguy cơ gãy xương.
- Thuốc: Sử dụng các loại thuốc như corticoid, thuốc chống động kinh trong thời gian dài có thể làm yếu xương.
Triệu chứng gãy cổ xương đùi
Một số dấu hiệu giúp nhận biết gãy cổ xương đùi bao gồm:
- Sưng nề: Sưng và bầm tím quanh vị trí gãy.
- Giảm hoặc mất vận động: Không thực hiện được các động tác như nâng chân khỏi mặt giường.
- Biến dạng chân: Chân bên gãy ngắn hơn chân bên lành, đùi khép, bàn chân đổ ra ngoài.
Gãy cổ xương đùi có nguy hiểm không?
Cấp máu cho vùng cổ chỏm xương đùi có ba nguồn chính: động mạch mũ đùi ngoài, động mạch mũ đùi trong và động mạch dây chằng tròn. Ở người trẻ, các nguồn nuôi máu đều tốt, nhưng ở người cao tuổi, các mạch máu này bị xơ vữa, tủy xương bị thoái hóa mỡ, ảnh hưởng đến nguồn máu nuôi dưỡng cho vùng cổ chỏm.
Những biến chứng có thể xảy ra
- Tắc mạch: Bệnh nhân bị đau và nằm một chỗ, dẫn đến hình thành cục máu đông, có thể gây tắc mạch chi dưới, nhồi máu cơ tim, thuyên tắc mạch phổi, nhồi máu não.
- Loét tì đè: Hạn chế cử động làm cho vùng da tì đè nhiều xuất hiện loét như vùng cùng cụt, vùng mắt cá ngoài.
Phát hiện và điều trị kịp thời gãy cổ xương đùi là rất quan trọng để tránh các biến chứng nguy hiểm.
Điều trị gãy cổ xương đùi những và phương pháp điều trị
Gãy cổ xương đùi là một tình trạng cấp cứu cần được điều trị sớm để đạt kết quả tốt nhất. Dưới đây là các phương pháp điều trị thường được áp dụng:
Nắn chỉnh bó bột Whitman
- Phương pháp bó bột xương từ ngón chân lên xương ức nách dùng cho trẻ em trong trường hợp gãy xương
- Thời gian giữ bột khoảng 3-4 tháng.
Hiện nay, phương pháp này ít được sử dụng do thời gian bất động lâu, dễ gây biến chứng nặng, đặc biệt là ở bệnh nhân cao tuổi, và tỉ lệ di lệch thứ phát vẫn còn cao.
Phương pháp kéo liên tục
- Được chỉ định trong những trường hợp chống chỉ định mổ kết hợp xương, thay khớp hoặc khi bệnh nhân gãy không di lệch.
- Phương pháp kéo liên tục, theo tác giả Bohler L, chủ yếu được áp dụng trong giai đoạn chuẩn bị cho việc kết hợp xương.
Tuy nhiên, việc kéo liên tục cũng khó liền xương, có thể làm giãn cách ổ gãy và gây nhiều biến chứng do nằm lâu.
Các Phương Pháp Kết Hợp Xương
Kết hợp xương bằng vít xốp
- Phương pháp này thường được chỉ định cho mọi trường hợp gãy di lệch, đặc biệt là ở bệnh nhân trẻ tuổi, đến sớm và có chất lượng xương tốt.
- Thường dùng 2-3 vít xốp.
- Kết hợp xương có mở khớp: Áp dụng trong trường hợp gãy không vững, có mảnh rời ở thành sau, không thể mổ kín hoặc mổ kín thất bại, tiến hành mổ mở nắn chỉnh ổ gãy và kết hợp xương bên trong.
Việc lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi, chất lượng xương, mức độ di lệch của gãy xương, và tình trạng sức khỏe tổng quát của bệnh nhân. Điều trị kịp thời và đúng phương pháp sẽ giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng và giảm thiểu các biến chứng có thể xảy ra
Có thể tham khảo thêm
- Nội soi khớp – Giải pháp tối ưu cho các vấn đề về xương khớp
- Hiểu Về Bệnh Viêm Khớp Dạng Thấp – Nguy Cơ, Triệu Chứng
- Viêm Cột Sống Dính Khớp: Bệnh Lý Nguy Hiểm Tiềm Ẩn
- Thay Khớp Gối Cho Người Cao Tuổi – Nâng Cao Cuộc Sống
