Đục xương sửa trục là phẫu thuật chỉnh hình nhằm điều chỉnh các biến dạng xương, thường dùng trong điều trị các vấn đề khớp và lệch trục xương do bẩm sinh, chấn thương hoặc bệnh lý. Phương pháp này giúp giảm đau, cải thiện chức năng vận động, và ngăn ngừa thoái hóa khớp xương. Cùng phòng khám Thành Đô tìm hiểu thêm bạn nhé.
Tìm hiểu đục xương sửa trục là gì?
Đục xương sửa trục là một phương pháp phẫu thuật nhằm chỉnh sửa các biến dạng xương, thường được sử dụng để điều chỉnh các vấn đề liên quan đến khớp hoặc xương không thẳng hàng đúng cách. Phương pháp này đặc biệt phổ biến trong điều trị các bệnh lý về khớp gối, khớp háng và các biến dạng xương khác.
Nguyên nhân gây lệch trục xương:
- Bẩm sinh: Một số người sinh ra đã có sự lệch trục xương do các dị tật bẩm sinh.
- Chấn thương: Gãy xương có thể lành lại không đúng vị trí, dẫn đến lệch trục.
- Bệnh lý xương khớp: Các bệnh như viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp cũng có thể gây biến dạng xương và lệch trục.
Cơ chế và vai trò của trục xương
Trục xương là đường thẳng tưởng tượng nối các trung tâm của các khớp trong một chi hoặc một đoạn xương. Ví dụ, trục xương của chi dưới là đường thẳng nối trung tâm khớp háng, khớp gối và khớp cổ chân.
Cơ chế của trục xương liên quan đến sự phân bố lực và sự cân bằng trong cơ thể. Khi chúng ta đứng hoặc di chuyển, trọng lực tác động lên cơ thể và được truyền qua các khớp. Trục xương giúp phân bố lực này một cách đều đặn, đảm bảo rằng không có khớp nào chịu quá nhiều áp lực.
Bất kỳ sự lệch lạc nào của trục xương đều có thể dẫn đến sự phân bố lực không đồng đều, gây áp lực quá mức lên một số khớp và dẫn đến đau, viêm và thoái hóa khớp.
Vai trò của trục xương
Trục xương đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng và sức khỏe của hệ thống cơ xương khớp. Các vai trò chính của trục xương bao gồm:
- Phân bố lực: Như đã đề cập ở trên, trục xương giúp phân bố lực đều đặn lên các khớp, giảm thiểu nguy cơ tổn thương khớp.
- Cân bằng: Trục xương giúp duy trì sự cân bằng của cơ thể, đặc biệt là khi đứng và di chuyển.
- Chuyển động hiệu quả: Một trục xương thẳng và cân bằng cho phép các khớp chuyển động một cách trơn tru và hiệu quả, giúp chúng ta di chuyển dễ dàng và không đau.
- Ngăn ngừa thoái hóa khớp: Bằng cách phân bố lực đều đặn và duy trì sự cân bằng, trục xương giúp ngăn ngừa sự mài mòn và thoái hóa sớm của các khớp.
Đối tượng chỉ định đục xương sửa trục
Đục xương sửa trục là một phẫu thuật lớn, do đó việc chỉ định cần được xem xét kỹ lưỡng dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Dưới đây là một số đối tượng thường được chỉ định phẫu thuật đục xương sửa trục:
Người bị lệch trục xương gây đau và hạn chế vận động
- Lệch trục chi dưới: Bệnh nhân bị lệch trục ở khớp gối (chân vòng kiềng, chân chữ X) hoặc khớp cổ chân gây đau đớn, khó khăn khi đi lại, vận động.
- Lệch trục chi trên: Bệnh nhân bị lệch trục ở khớp khuỷu tay, khớp vai gây đau, hạn chế khả năng vận động cánh tay.
Người có nguy cơ cao bị thoái hóa khớp do lệch trục xương
- Lệch trục xương có thể làm tăng áp lực lên sụn khớp, dẫn đến thoái hóa khớp sớm. Phẫu thuật đục xương sửa trục có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm quá trình thoái hóa khớp.
Tác dụng và hiệu quả của đục xương sửa trục
Giảm Đau
- Giảm áp lực lên khớp bị tổn thương: Bằng cách điều chỉnh trục xương, phẫu thuật giúp giảm áp lực lên phần khớp bị tổn thương hoặc thoái hóa, từ đó giảm đau hiệu quả.
- Giảm viêm: Khi áp lực không đều được giải quyết, tình trạng viêm ở khớp cũng có thể giảm bớt, góp phần làm giảm đau và sưng.
Cải Thiện Chức Năng Vận Động
- Phục hồi khả năng vận động: Sau khi trục xương được điều chỉnh, chức năng vận động của khớp và chi dưới thường được cải thiện, giúp bệnh nhân đi lại và thực hiện khả năng vần động của cơ thể.
- Tăng cường sức mạnh cơ bắp: Vật lý trị liệu sau phẫu thuật giúp tăng cường sức mạnh của cơ bắp xung quanh khớp, cải thiện khả năng vận động và sự ổn định của khớp.
Ngăn Ngừa hoặc Trì Hoãn Thay Khớp
- Đối với bệnh nhân trẻ tuổi: Đục xương sửa trục là một lựa chọn tốt để tránh hoặc trì hoãn phẫu thuật thay khớp, đặc biệt là ở bệnh nhân trẻ tuổi, do tuổi thọ của khớp nhân tạo có giới hạn.
- Kéo dài thời gian hoạt động của khớp tự nhiên: Phẫu thuật này giúp kéo dài thời gian hoạt động của khớp tự nhiên, giảm nhu cầu thay khớp sớm.
Cải Thiện Sự Cân Bằng và Phân Bố Lực
- Phân bố lực đồng đều: Điều chỉnh trục xương giúp phân bố lực tác động lên khớp một cách đồng đều hơn, giảm thiểu nguy cơ tổn thương thêm cho sụn khớp và các cấu trúc xung quanh.
- Duy trì sự thăng bằng: Trục xương được điều chỉnh đúng giúp duy trì sự thăng bằng và ổn định của cơ thể, cải thiện tư thế và dáng đi.
Hiệu Quả Lâu Dài của đục xương sửa trục
- Giảm triệu chứng trong thời gian dài: Nhiều nghiên cứu cho thấy đục xương sửa trục có thể giảm đau và cải thiện chức năng khớp trong nhiều năm sau phẫu thuật.
- Tránh thoái hóa khớp thêm: Bằng cách điều chỉnh trục xương và giảm áp lực không đều, phẫu thuật có thể ngăn ngừa hoặc làm chậm quá trình thoái hóa khớp.
Tác Động Tâm Lý và Xã Hội
- Cải thiện chất lượng cuộc sống: Giảm đau và cải thiện chức năng vận động giúp bệnh nhân tham gia hoạt động xã hội và công việc, nâng cao chất lượng cuộc sống.
- Tăng cường tự tin và động lực: Khả năng di chuyển tốt hơn và giảm đau có thể tăng cường tự tin và động lực cho bệnh nhân trong cuộc sống hàng ngày.
Những lưu ý khi phẫu thuật đục xương sửa trục
Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất và giảm thiểu các biến chứng, bệnh nhân và bác sĩ cần lưu ý các điểm sau:
Trước Phẫu Thuật
Đánh Giá Kỹ Lưỡng
- Kiểm tra hình ảnh: Chụp X-quang, CT scan hoặc MRI để đánh giá mức độ biến dạng và lập kế hoạch chi tiết cho phẫu thuật.
- Đánh giá sức khỏe tổng thể: Bác sĩ cần kiểm tra sức khỏe toàn diện để đảm bảo bệnh nhân đủ điều kiện phẫu thuật, đặc biệt là các bệnh lý nền như tiểu đường, bệnh tim mạch, và rối loạn đông máu.
Thảo Luận Với Bác Sĩ
- Hiểu rõ quy trình: Bệnh nhân cần nắm rõ quy trình phẫu thuật, những lợi ích, rủi ro và kỳ vọng sau phẫu thuật.
- Chuẩn bị tâm lý: Bệnh nhân nên chuẩn bị tâm lý cho quá trình hồi phục sau phẫu thuật, bao gồm cả thời gian nằm viện và giai đoạn phục hồi tại nhà.
Chuẩn Bị Trước Phẫu Thuật
- Ngừng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chống đông máu cần được ngừng sử dụng trước phẫu thuật theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Chuẩn bị thể lực: Bệnh nhân có thể cần tập thể dục nhẹ nhàng và duy trì dinh dưỡng tốt để chuẩn bị cho quá trình phẫu thuật và hồi phục.
Trong Phẫu Thuật
Kỹ Thuật Phẫu Thuật
- Chọn phương pháp phù hợp: Bác sĩ phẫu thuật sẽ quyết định phương pháp đục xương và kỹ thuật cố định (sử dụng đinh, vít, tấm kim loại) phù hợp nhất với tình trạng của bệnh nhân.
- Kiểm soát chảy máu và nhiễm trùng: Đảm bảo quy trình phẫu thuật được thực hiện trong điều kiện vô trùng để giảm nguy cơ nhiễm trùng và kiểm soát chảy máu tốt.
Sau Phẫu Thuật
Chăm Sóc Hậu Phẫu
- Quản lý đau: Sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định để kiểm soát đau sau phẫu thuật.
- Theo dõi nhiễm trùng: Quan sát các dấu hiệu nhiễm trùng như sưng, đỏ, đau nhức hoặc sốt và báo cho bác sĩ ngay lập tức nếu có triệu chứng.
Phục Hồi Chức Năng
- Vật lý trị liệu: Thực hiện các bài tập vật lý trị liệu dưới sự hướng dẫn của chuyên gia để khôi phục chức năng vận động và tăng cường sức mạnh cơ bắp xung quanh khớp.
- Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ: Bệnh nhân cần tuân thủ chặt chẽ các hướng dẫn về vận động và chăm sóc sau phẫu thuật để đảm bảo hồi phục tốt nhất.
Theo Dõi và Tái Khám
- Tái khám định kỳ: Bệnh nhân cần tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để kiểm tra tiến trình hồi phục và điều chỉnh kịp thời nếu có vấn đề.
- Kiểm tra hình ảnh sau phẫu thuật: Chụp X-quang hoặc các phương pháp hình ảnh khác để đảm bảo xương đang lành lại đúng cách và trục xương đã được điều chỉnh đúng
Có thể bạn quan tâm
- Thay khớp nhân tạo – Các bộ phận thay thế
- Tổng quan về thoái hóa khớp gối: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị
- Phẫu thuật thay khớp háng và những điều cần biết
- Khớp gối bị đau khi ngồi và những nguyên nhân có thể gây ra
